Ahval Genel Yayın Yönetmeni Yavuz Baydar’ın hazırlayıp sunduğu Dersimiz Tarih, bu hafta 12 Eylül Askeri Darbesini ele alıyor. Darbenin 40. yıl dönümünde Baydar’ın konuğu, Siyasetçi - Akademisyen Baskın Oran. Oran’ın aynı zamanda Kenan Evren’in Yazılmamış Anıları isimli iki ciltlik bir kitabı da bulunuyor. 

DERSİMİZ TARİH

12 Eylül 1980 darbecileri 2020 Türkiye faşizminin parke taşlarını nasıl döşedi? - Prof Baskın Oran

Dersimiz Tarih'te Ahval Genel Yayın Yönetmeni Yavuz Baydar'ın konuğu tarihçi-yazar Ayşe Hür. Baydar ve Hür, İzmir yangınını ve o dönem yaşananları alternatif tarih perspektifinden ele aldı ve yangının sorumlularını, kimlerin başlattığını ve sonuçlarını konuştu.

'Eylül 1922 Büyük İzmir Yangını Sakallı Nurettin Paşa'nın eseri mi?' - Ayşe Hür

Kıbrıs'ta Türk azınlığa saldırı planlandığı iddialarının ve Atatürk'ün Selanik'teki evinin 5 Eylül'de bombalandığının öne sürülmesinin ardından, 6-7 Eylül tarihlerinde İstanbul Beyoğlu'nda Rumların can, mal ve ırzlarına yönelik düzenlenen saldırılar yıl dönümünde yeniden anılıyor.6 Eylül akşamı, Taksim Meydanı'nda toparlanmaya başlayanlar, slogan ve afişlerle İstiklal Caddesi’ne doğru ilerleyerek Rum dükkanlarını tahrip etmeye başladı.Olaylar İstanbul’un her yanına yayılırken, saldırılar kısa süre sonra yerini dükkanların yağmalanmasına bıraktı. Saldırıya uğrayan ve yağmalanan işyerlerinin yüzde 59’u Rumlara, yüzde 17’si Ermenilere, yüzde 12’si ise Yahudilere aitti.Resmi kaynaklara göre, 6-7 Eylül Olayları bağlamında 4 bin 214 ev, bin işyeri, 73 kilise ve 26 okul tahrip edildi. İnsan hakları örgütü Helsinki Watch’a göre olaylarda 15 kişi hayatını kaybetti.'Dersimiz Tarih'te, Ahval Genel Yayın Yönetmeni Yavuz Baydar'ın konuğu tarihçi-yazar Ayşe Hür, saldırının meydana geldiği atmosferi ve yaşananları anlattı.

Ayşe Hür: 'Devletle ilintili gazeteler ve gazeteci görünümlü kişiler 6-7 Eylül'de rol aldı'

"Türkiye hükümeti, savunduğu yayılmacı siyaset ile bölge için büyük bir tehlikedir'Türkiye, AKP iktidarı ile dış politikada çatışmacı bir tutum takınıyor. Son aylarda bu durum, komşu ülkelerle savaş mesabesine kadar geldi. Doğu Akdeniz üzerinden Mavi Vatan tezi ve Sevr yeniden gündemde. Ahval Genel Yayın Yönetmeni Yavuz Baydar, Dersimiz Tarih’te Clark Üniversitesi'nde tarih profesörü olan Taner Akçam ile gelinen noktayı konuştu.

'Türkiye hükümeti, savunduğu yayılmacı siyaset ile bölge için büyük bir tehlikedir'

"Bize Sevr dayatılıyor, izin vermeyeceğiz.." Türkiye'de tırmanan sert milliyetçi söylemin merkezine Mavi Vatan doktrini yanı sıra Sevr ve Lozan tartışmaları ile Misak-ı Milli de oturdu. Tarihçi Ayşe Hür, gündemin bu sıcak maddesini Ahval Genel Yayın Yönetmeni Yavuz Baydar'a değerlendirdi.

Büyük güçler Sevr'i imzalamadı, Mustafa Kemal Misak-ı Milli'ye karşıydı! - Ayşe Hür

Galatasaray Üniversitesi Siyaset Bilimi Bölümü'nden emekli Doçent Ahmet Kuyaş, Dersimiz Tarih programında 30 Ağustos Zafer Bayramı’nı ve önemini Evren Dede’ye anlattı.

'30 Ağustos kurtuluşa giden son evrenin ilk adımıdır' - Doç. Ahmet Kuyaş

Türkiye, 2010 referandumunda tarihi kırılma anlarından birini yaşadı.Özellikle 15 Temmuz 2016 darbe girişiminin bastırılması ve ardından ilan edilen Olağanüstü Hâl (OHAL)’le birlikte Kânun Hükmünde Kararnâmeler (KHK) ile toplumun hemen her kesiminin yaşadığı mağduriyetler hukuk talebini ilk sıraya oturttu.2010 anayasa referandumu, Bugün hukukun bir numaralı tartışma konusu olmasının yapı taşlarından biri olarak görülüyor.Bazı kesimlerce "Yetmez ama Evet" tercihinde bulunanlar, bugüne gelinmesinin sorumlusu olarak görülüyor, eleştirilerin odağında yer almaya devam ediyor. Prof. Baskın Oran Şair Haydar Ergülen'in bir dönem AKP'ye destek verdiği için özür dilediği, liberal ve özgürlükçü soldan pek çok insana da özür çağrısı yaptığı yazısıyla bir kez daha gündeme gelen "Yetmez ama evet" meselesi, Ahval Dersimiz Tarih programında enine boyuna masaya yatırıldı.O dönem “Yetmez Ama Evet” kampanyasına destek veren isimlerden Prof. Baskın Oran ve Prof. Eser Karakaş, Ahval Genel Yayın Yönetmeni Yavuz Baydar’ın sorularını yanıtladı.

‘Yetmez Ama Evet’e saldıranların büyük yanılgısı...'

Önce Ayasofya, ardından Kariye’nin müze statüsünden çıkarılarak camiye çevrilmesi, Türkiye’nin hem iç gündemi hem de dış dünyanın Türkiye’ye ve onu yöneten kadronun zihniyetine bakış açısından hiç de hafife alınmaması gereken, “iç meselemizdir” denerek geçiştirilecek gelişmeler değil. Her iki mekan da bir dünya kenti olan Istanbul’u, küresel kültür mirasının en önde gelen merkezlerinden biri kılmakta. Bu, neden böyle? Ayasofya’nın ve Kariye’nin sanatsal, kültürel ve tarihi açıdan değeri nedir? Camiye çevirme tasarruflarının etkisi ve yansımaları nasıl olacak?Bu gelişmeleri yakından izleyen, ve çok sayıda Bizans ve Osmanlı tarihçisi akademisyenin Ayasofya ile ilgili karara karşı yazdığı bildirgede imzası olan, Pittsburgh Üniversitesi Antroploji Bölümü Araştırma Görevlisi Tuğba Tanyeri-Erdemir, Ahval Genel Yayın Yönetmeni Yavuz Baydar’ın sorularını yanıtladı.

‘Ayasofya ve Kariye üzerinden fetih söyleminin yayılması çok tehlikeli’ - Tuğba Tanyeri-Erdemir

Lozan Antlaşması ve çevrelediği dönem hakkında Türkiye'nin en önde gelen uzman tarihçilerinden olan Prof Zafer Toprak, Ahval Genel Yayın Yönetmeni Yavuz Baydar'ın sorularını yanıtladı.

Prof. Zafer Toprak: "Lozan Antlaşması hedefte, çünkü..." -- Gerçekler, yalanlar

Hürriyet'te yer alan bir habere göre Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan başkanlığında yapılan son Yüksek İstişare Kurulu toplantısı, Ermeni Soykırımı'na ilişkin gelişmelere yanıt vermek ve strateji geliştirmek için ‘özerk ve sivil bir yeni yapı’ oluşturulması konusunda verilen karar ile sonuçlandı. Toplantıda MGK’nin takip ettiği bu konunun 2015’te yapılan yasa değişikliği Başbakanlık Yakın Tarihi Araştırmalar Merkezi’ne verildiği, bu kurumun da Başbakanlığın lağvedilmesi ardından işlevsiz kaldığı ifade edildi. Konunun sadece siyasi değil, kültür, tarih, propaganda, hukuk gibi boyutlarına bir bütün olarak bakacak ve tek işi bu olacak bir kuruma ihtiyaç olduğu dile getirildi. Bu kurumun direkt hükümetle ve devletle ilişkisi olmayan özerk, bağımsız bir sivil yapı olması kararlaştırıldı. Akademik çalışmalarını ABD'de sürdüren araştırmacı Ohannes Kılıçdağı, bu kararın perde arkasını Ahval podcast dizisinden 'Dersimiz Tarih'te, Yavuz Baydar'a anlattı. Kılıçdağı, 'Bu sivil denen kurum kim tarafından finanse edilecek ne işe yarayacak merak ediyorum'' diyor.

'Ankara soykırımla ilgili ABD'de açılacak tazminat davalarından son derece kaygılı' - Dr Ohannes Kılıçdağı

Berlin Forum Transregionale Studien'de araştırmacı ve tarihçi Yektan Türkyılmaz, Ermeni Soykırımı'nın 105'inci yıl dönümünde İttihatçıların soykırımı gerçekleştirme motivasyonuna dair önemli bilgiler verdi:

Yektan Türkyılmaz: İttihatçılar soykırımı Türk ulusu kurmak için gerçekleştirmedi

Galatasaray Üniversitesi Siyaset Bilimi Bölümü'nden emekli Doçent Ahmet Kuyaş, Dersimiz Tarih programında 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı olarak kutlanan günün önemini anlatıyor. Türkiye’nin kuruluş sürecinde yaşananlara değinen tarihçi Doç. Kuyaş, 23 Nisan 1920’de açılan Büyük Millet Meclisi’nin aslında Türkiye tarihinin bugüne kadarki en çok sesli meclis olduğunu söylüyor. Öte yandan TBMM’nin birinci döneminin demokratik olduğu iddialarına karşı çıkan Kuyaş, bir meclisin demokratik olabilmesi için her şeyden önce genel oy hakkı gerektiğini vurguluyor. Kuyaş ayrıca, ilk mecliste kuvvetler ayrılığı olmadığını, bunun aksine yasama, yürütme ve yargı güçlerinin tamamının Meclis bünyesinde toplandığını hatırlatıyor. Birinci TBMM’nin devrimsel bir meclis olmasına karşı devrimci bir meclis olmadığını belirten Kuyaş “Hiç şüphesiz Türkiye tarihinin en çok sesli meclisiydi. ancak çok seslilik tek başına demokrasi için yeterli olmaz. Alkollü içki kullanımını yasaklayan, erkek ve kadın öğretmenleri toplantı salonunda birlikte oturttu diye maarif bakanı hakkında soru önergesi vermiş bir meclisti” diyor.

Kuyaş: 23 Nisan 1920'de açılan ilk meclis, Türkiye tarihinin en çok sesli meclisiydi

1918-22 arasında dünyayı kasıp kavuran, en az 20 milyon kişinin ölümüne sebep olan İspanyol gribi, bir savaştan ötekine sürüklenen Anadolu ve Trakya'yı nasıl etkiledi? Mustafa Kemal ve Vahdettin gerçekten de bu hastalığa yakalandılar mı? Anadolu'da hangi vilayetlerde büyük zayiat görüldü?Tarihçi Ayşe Hür anlatıyor.

Ayşe Hür: 'İspanyol gribi Osmanlı'ya üç aşamada gelip vurmuştu'

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Koronavirüs salgınına karşı önlemleri açıklarken, halktan mali yarım desteği alma konusunda, Mustafa Kemal'in 1921'de yayınladığı bir dizi emirden oluşan Tekalif-i Milliye'ye göndermede bulundu. “Kurtuluş Savaşı başlarken Gazi Mustafa Kemal Atatürk Tekalif-i Milliye diye 10 maddelik emir yayınlamıştır. Burada savaşta ihtiyaç duyulan hemen her malzemenin belirli bir oranı talep edilmiştir. Milletimiz bu dayanışma çağrısına gönüllülükle iştirak ederek kendisinin ve evlatlarının geleceği için varını yoğunu vermekten çekinmemiştir” dedi. Erdoğan'ın bu sözleri tartışma ve itirazlara yol açtı.Tarihçi Prof Taner Akçam Mustafa Kemal'in emirnamesini bugün ile kıyaslarken, Erdoğan'ın o dönemde olup bitenleri bilmediğini, muhtemelen danışmanları tarafından yanıltılmış olduğunu söylüyor. Konuya kitaplarında yer ayırmış olan Akçam'dan Tekalif-i Milliye konusunu açıklamasını istedik.

Prof Akçam: Erdoğan Tekalif-i Milliye nedir bilmeden konuşuyor

Dersimiz Tarih'te, Clark Üniversitesi'nde tarih profesörü Taner Akçam, ABD Senatosu'nun Ermeni Soykırımı'nı tanıyan kararını değerlendirdi ve bundan sonraki süreçte Türkiye'yi bekleyenleri anlattı.

Taner Akçam: Tazminat meselesi mahkemelere bırakılırsa Türkiye için ciddi ekonomik zararları olur

Ahval, podcast dizisinde bu kez tarih alanına da giriyor bundan böyle. Araştırmacı yazar Ayşe Hür, Erdoğan ve Bahçeli'nin 'Kürdistan diye bir bölge yoktur' iddialarını ele alıyor ve Anadolu'nun bin yıllık geçmişinden damıtarak toplanan bilgileri dinleyicilerle paylaşıyor.

hubhopper

DERSİMİZ TARİH

hubhopper